Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão MATMO, một trận mưa lớn chưa từng có đã trút xuống tỉnh Thái Nguyên từ đêm 6/10 đến ngày 8/10/2025, gây ra trận lũ lụt kinh hoàng. Sông Cầu đã vượt đỉnh lũ lịch sử, gây ngập lụt trên diện rộng, thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, khiến cuộc sống của hàng nghìn hộ dân bị đảo lộn.
Mưa lớn bất thường, lũ vượt mốc lịch sử
Từ đêm 6/10, mưa lớn đã xảy ra trên diện rộng với lượng mưa phổ biến từ 250 – 400mm, nhiều nơi ghi nhận con số kỷ lục. Tính đến 5h00 sáng ngày 08/10, các trạm đo cho thấy lượng mưa khổng lồ:
- Hóa Thượng: 561,8mm
- Sông Cầu: 524,8mm
- Đồng Quang: 480,4mm
Trận mưa lịch sử đã gây ra lũ lớn chưa từng thấy. Theo ghi nhận, mực nước trên sông Cầu tại trạm Gia Bảy lúc 5h00′ ngày 08/10 là 29,90m, vượt mức báo động 3 tới 2,9m và cao hơn đỉnh lũ lịch sử của năm 2024 là 1,09m. Tình hình tương tự cũng diễn ra trên sông Năng và tại trạm thủy văn Chã, nơi đỉnh lũ được dự báo còn có thể cao hơn mực nước lũ lịch sử năm 1971.
Thiệt hại nặng nề về người và tài sản
Trận lũ lịch sử đã để lại những hậu quả vô cùng nặng nề. Theo thống kê sơ bộ, tình hình thiệt hại ban đầu như sau:
- Về người: 4 người chết, 2 người mất tích, 2 người bị thương.
- Về nhà ở: 5.450 nhà bị ảnh hưởng, trong đó 5.096 nhà bị ngập nước, cô lập và hơn 560 nhà đã phải di dời khẩn cấp do sạt lở hoặc nguy cơ sập đổ.
- Về nông nghiệp: Hơn 4.400 ha lúa và hoa màu bị ngập úng, 136,7 ha thủy sản và 435,5 ha chè bị thiệt hại.
- Về chăn nuôi: Hơn 58.380 con gia cầm bị chết và cuốn trôi, thiệt hại về lợn và các vật nuôi khác chưa thể thống kê.
- Về giao thông: Nhiều tuyến đường huyết mạch, cầu tràn bị sạt lở, ngập úng sâu, gây chia cắt cục bộ tại nhiều khu vực.
Hàng loạt xã, phường trên địa bàn tỉnh như Phan Đình Phùng, Gia Sàng, Tích Lương, Linh Sơn (TP. Thái Nguyên), Phú Lương, Đồng Hỷ, Phổ Yên, Phú Bình… chìm trong biển nước, gây mất điện trên diện rộng. Tình trạng sạt lở đất diễn biến phức tạp, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của người dân.
Cả hệ thống chính trị “gồng mình” chống lũ
Trước diễn biến phức tạp của thiên tai, chính quyền tỉnh Thái Nguyên đã vào cuộc quyết liệt.
- Chỉ đạo khẩn cấp: Chủ tịch UBND tỉnh đã liên tiếp ban hành các công điện số 14, 15, 16 để chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả, đảm bảo an toàn đê điều.
- Sơ tán dân: Ưu tiên hàng đầu là di dời người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, kiên quyết không để người dân quay lại khi chưa an toàn. Các biện pháp tiếp cận khu vực bị cô lập được triển khai khẩn trương để cung cấp nhu yếu phẩm, đảm bảo “không người dân nào bị đói, thiếu nước”.
- Lãnh đạo trực tiếp chỉ đạo tại hiện trường: Ngay trong ngày 7/10, lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh cùng các sở, ngành đã trực tiếp xuống các điểm nóng để chỉ đạo công tác ứng phó. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cũng đã có mặt chỉ đạo công tác hộ đê tại phường Phan Đình Phùng.
- Huy động tổng lực: Quân khu 1, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, Công an tỉnh đã huy động hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ cùng nhiều phương tiện chuyên dụng như ô tô, xuồng máy để hỗ trợ người dân di dời, cứu hộ, cứu nạn.
Dự báo diễn biến lũ và cảnh báo nguy hiểm
Theo Đài Khí tượng thủy văn Thái Nguyên, trong ngày hôm nay (8/10), trên địa bàn tỉnh tiếp tục có mưa với lượng mưa tích lũy từ 10-30mm, cục bộ có nơi trên 40mm.
Diễn biến lũ trên các sông có xu thế giảm nhưng vẫn duy trì ở mức cao. Tình trạng ngập lụt sâu trên diện rộng vẫn tiếp diễn tại nhiều khu vực thuộc các huyện, thành phố.
Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai: Cấp 3. Nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét trên các sông suối nhỏ, sạt lở đất trên các sườn dốc, đặc biệt tại các khu vực đất đá đã bão hòa nước.
Trước những thiệt hại to lớn chưa từng có, tỉnh Thái Nguyên đã đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành trung ương quan tâm hỗ trợ kinh phí để khắc phục hậu quả bão số 11, đồng thời đầu tư, nâng cấp hệ thống đê điều dọc sông Cầu để đảm bảo an toàn lâu dài cho người dân và nhà nước.