Từ ngày 01/03/2026, quy định kiểm tra khí thải ô tô theo lộ trình mới sẽ chính thức có hiệu lực trên toàn quốc. Thông tin này đang khiến cộng đồng tài xế – đặc biệt là những người sở hữu xe đời sâu – lo lắng về một “án tử”: Liệu xe cũ có bị cấm lưu thông hoàn toàn?
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 43/2025/QĐ-TTg (ngày 28-11) về lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với khí thải xe ô tô tham gia giao thông. Đây là bước ngoặt quan trọng nhằm siết chặt tiêu chuẩn môi trường đối với phương tiện cơ giới tại Việt Nam.
1. Chi tiết lộ trình áp dụng từ 1/3/2026: Xe bạn thuộc mức nào?
Theo Quyết định số 43, khí thải ô tô sẽ được chia thành 5 mức (tương ứng từ Euro 1 đến Euro 5) dựa trên Quy chuẩn QCVN 85:2025. Nguyên tắc cốt lõi là: Xe đời càng mới, tiêu chuẩn bắt buộc càng cao.
Dưới đây là lộ trình cụ thể để các bác tài đối chiếu với xe của mình:
- Xe sản xuất trước năm 1999: Áp dụng Mức 1 (Euro 1) trên toàn quốc từ 1/3/2026.
- Xe sản xuất từ 1999 – 2016: Áp dụng Mức 2 (Euro 2) trên toàn quốc từ 1/3/2026.
- Xe sản xuất từ 2017 – 2021:
- Toàn quốc (trừ HN, TP.HCM): Áp dụng Mức 3 (Euro 3) từ 1/3/2026.
- Tại Hà Nội & TP.HCM: Phải đạt Mức 4 (Euro 4) từ ngày 01/01/2027.
- Xe sản xuất từ năm 2022 trở đi:
- Toàn quốc (trừ HN, TP.HCM): Áp dụng Mức 4 từ 1/3/2026 và nâng lên Mức 5 từ 01/01/2032.
- Tại Hà Nội & TP.HCM: Phải đạt Mức 5 (Euro 5) ngay từ ngày 01/01/2028.
Lưu ý đặc biệt: Tại Hà Nội và TP.HCM, từ ngày 01/01/2029, tất cả xe tham gia giao thông (không phân biệt đời xe) phải đạt tối thiểu khí thải Mức 2.
2. Sự thật về “án tử” cho xe đời cũ
Nhiều người lo ngại xe đời cũ sẽ bị cấm lưu thông. Tuy nhiên, nhìn vào lộ trình trên, có thể thấy quy định không cấm xe cũ dựa trên niên hạn, mà đưa ra mức tiêu chuẩn phù hợp. Ví dụ, xe trước năm 1999 chỉ cần đạt Mức 1 (mức thấp nhất).
“Án tử” thực sự chỉ dành cho những chiếc xe không được bảo dưỡng, xả khói đen và không đạt chuẩn khi kiểm định.
- Theo đại diện Trung tâm Đăng kiểm 5003S (TP.HCM), nếu xe không đạt chuẩn khí thải (CO, HC với xe xăng; độ khói với xe dầu), xe sẽ bị từ chối cấp giấy chứng nhận kiểm định.
- Điều này đồng nghĩa xe không được phép lưu thông. Nếu cố tình vận hành, chủ xe sẽ bị xử phạt nặng theo quy định.
Để “thoát án”, chủ xe buộc phải mang xe đi vệ sinh buồng đốt, kim phun, thay thế cảm biến oxy, bộ xúc tác hoặc bộ lọc hạt (DPF)… sau đó quay lại đăng kiểm lần nữa.
3. Cảnh báo: Có tem đăng kiểm vẫn có thể bị thu hồi giữa đường!
Một điểm mới cực kỳ quan trọng mà các tài xế cần lưu ý: Giấy chứng nhận đăng kiểm không phải là “kim bài miễn tử” vĩnh viễn.
Các trung tâm đăng kiểm xác nhận: Ngay cả khi xe đã có Tem và Giấy chứng nhận, nếu lực lượng chức năng kiểm tra đột xuất trên đường và phát hiện khí thải không đạt chuẩn:
- Giấy chứng nhận và Tem kiểm định sẽ bị thu hồi ngay lập tức.
- Chủ xe bắt buộc phải đưa phương tiện đi sửa chữa, bảo dưỡng.
- Phải thực hiện đăng kiểm lại từ đầu.
Quy định này buộc chủ xe phải có trách nhiệm duy trì trạng thái kỹ thuật của xe liên tục, thay vì chỉ “đối phó” cho qua lần đi xét xe.
4. Những đối tượng được miễn áp dụng
Quyết định 43 cũng nêu rõ các trường hợp không áp dụng lộ trình này gồm:
- Xe biển nước ngoài: Quá cảnh, tạm nhập tái xuất phục vụ du lịch, hội nghị.
- Xe Quốc phòng, An ninh: Phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh.
Mốc thời gian 1/3/2026 đang đến gần. Đối với các bác tài đi xe đời cũ, đây là lúc cần đặc biệt quan tâm đến hệ thống động cơ và xử lý khí thải. Hãy chủ động bảo dưỡng xe ngay hôm nay để tránh cảnh “xe nằm nhà” vì trượt đăng kiểm!