Lái xe ô tô trời mưa bão tại Việt Nam luôn là nỗi ám ảnh của nhiều tài xế, dù là “tài mới” hay người đã có kinh nghiệm. Tầm nhìn hạn chế, đường trơn trượt, ngập nước bất ngờ… là những yếu tố tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng. Để mỗi chuyến đi trong ngày mưa bão đều an toàn, hãy trang bị cho mình những kỹ năng và kiến thức quan trọng sau đây.
1. Trước khi khởi hành – Chuẩn bị xe kỹ lưỡng
Sự chuẩn bị kỹ lưỡng là yếu tố quyết định 90% sự an toàn của chuyến đi. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” luôn là nguyên tắc hàng đầu.
Kiểm tra xe toàn diện:
Lốp xe: Đây là bộ phận quan trọng nhất. Lốp quá mòn sẽ không đủ rãnh thoát nước, cực kỳ dễ gây ra hiện tượng trượt nước (aquaplaning). Hãy đảm bảo lốp đủ căng và độ sâu gai lốp đạt chuẩn
Cần gạt mưa: Gạt mưa cũ, chai cứng sẽ không làm sạch kính, thậm chí còn tạo ra những vệt mờ nguy hiểm. Hãy thay mới nếu cần và châm đầy bình nước rửa kính.
Hệ thống đèn: Kiểm tra toàn bộ đèn pha, đèn cốt, đèn sương mù, đèn xi-nhan và đèn phanh. Bạn cần nhìn rõ và người khác cũng cần thấy bạn.
Phanh (Thắng): Đảm bảo phanh hoạt động tốt, không có dấu hiệu bất thường.
Điều hoà và sấy kính: Kính bị mờ từ bên trong là “kẻ thù” giấu mặt. Hãy chắc chắn hệ thống điều hòa và chức năng sấy kính hoạt động hiệu quả.
2. Kỹ năng Vàng khi cầm lái giữa mưa bão
Khi đã ngồi sau vô lăng, hãy luôn ghi nhớ những nguyên tắc sống còn sau đây để đảm bảo an toàn tối đa.
- Giữ Tốc Độ An Toàn, Đi Chậm Mà Chắc: Giảm tốc độ ít nhất 1/3 so với bình thường. Khi trời mưa, tầm nhìn hạn chế và đường trơn trượt, việc đi chậm cho bạn nhiều thời gian hơn để xử lý tình huống bất ngờ và tăng độ bám của lốp xe lên mặt đường.
- Giữ Khoảng Cách An Toàn Gấp Đôi: Tuyệt đối không bám đuôi xe phía trước. Quãng đường phanh trên đường ướt dài hơn rất nhiều. Hãy giữ khoảng cách với xe phía trước xa gấp đôi, thậm chí gấp ba so với ngày khô ráo để kịp thời xử lý khi xe trước phanh gấp.
- Phanh Sớm, Tuyệt Đối Không Phanh Gấp: Trời mưa làm đường trơn nên quãng đường phanh thường dài hơn. Hãy chủ động giảm tốc độ và đạp phanh từ sớm. Phanh gấp rất dễ khiến lốp xe bị trượt, dẫn đến mất lái và khiến xe phía sau không xử lý kịp.
- Bật Đèn Phù Hợp: Đèn Cốt Hoặc Đèn Sương Mù: Bật đèn cốt (chiếu gần) ngay cả khi trời chỉ mưa nhẹ. Nếu có đèn sương mù (đèn gầm), hãy bật lên. Chúng giúp tăng khả năng định vị cho xe ngược chiều và hỗ trợ bạn quan sát tốt hơn.
- Tuyệt đối không bật đèn pha (chiếu xa) vì sẽ gây lóa mắt cho xe đối diện do ánh sáng bị phản xạ bởi màn mưa.
- Bật Sấy Kính, Đảm Bảo Tầm Nhìn Rõ Ràng: Sự chênh lệch nhiệt độ trong và ngoài xe sẽ gây ra hiện tượng kính lái bị đọng hơi ẩm, làm mờ kính. Hãy bật chế độ sấy kính trước và sau (nếu có) để đảm bảo tầm nhìn luôn trong suốt.
- Tập Trung Quan Sát Tối Đa: Điều kiện thời tiết xấu đòi hỏi sự tập trung cao độ. Luôn quan sát phía trước và hai bên để xử lý kịp thời. Khi cần chuyển làn, chuyển hướng, hãy quan s’
- át thật kỹ, bật đèn báo hiệu và thực hiện thao tác từ từ, dứt khoát.
- Chạy Ở Tâm Đường, Bám Theo Vạch Kẻ: Hầu hết các con đường đều được thiết kế có phần tâm đường cao hơn để nước mưa chảy về hai bên. Khi mưa lớn, hãy cố gắng đi ở tâm đường, bám theo vạch kẻ nhưng vẫn đảm bảo đi đúng làn, không lấn sang làn ngược chiều.
- Chuyển Về Số Thấp, Giữ Đều Ga: Chạy xe ở số thấp (số 1, 2 hoặc chế độ L, M trên xe số tự động) giúp tăng lực kéo và giúp bạn kiểm soát xe tốt hơn. Việc này cũng giúp tăng lực đẩy của khí xả, hạn chế nước tràn vào ống xả khi đi qua vùng ngập.
- Hạn Chế Tối Đa Sử Dụng Cruise Control: Không bao giờ sử dụng tính năng ga tự động khi trời mưa. Bạn cần kiểm soát 100% chân ga để cảm nhận độ bám của xe và phản ứng kịp thời.
- Cẩn Trọng Tối Đa Khi Đi Gần Xe Lớn: Tránh đi gần hoặc song song với xe tải, xe container. Mưa lớn làm hạn chế tầm nhìn của tất cả mọi người, và việc đi vào điểm mù của các xe lớn càng thêm nguy hiểm.
3. Đối phó với những tình huống nguy hiểm nhất
- Hiện tượng trượt nước:
Dấu hiệu: Bạn cảm thấy tay lái đột nhiên nhẹ bẫng, xe có cảm giác “trôi” và không còn ăn lái.
Cách xử lý:
BÌNH TĨNH. Phản ứng hoảng loạn là nguy hiểm nhất.
KHÔNG đạp phanh gấp.
KHÔNG đánh lái đột ngột.
Nhẹ nhàng nhả chân ga, để xe từ từ giảm tốc.
Giữ vô lăng thẳng cho đến khi cảm nhận được lốp xe bám lại mặt đường.
- Đi qua vùng ngập nước
Nguyên tắc: Không chắc, không đi. Mực nước an toàn là dưới nửa bánh xe. Nếu không ước lượng được độ sâu hoặc thấy nước chảy xiết, hãy tìm đường khác. Lực nước chảy xiết có thể cuốn trôi cả chiếc xe
- Nếu buộc phải đi qua:
+ Quan sát các xe đi trước để ước lượng độ sâu. Tắt điều hòa và chuyển về số thấp.
+ Đi chậm, giữ đều ga, không tăng ga hay giảm ga đột ngột. Giữ đều ga kết hợp rà phanh nhẹ giúp ổn định dòng khí xả, ngăn nước vào ống xả gây chết máy.
+ Sau khi qua vùng ngập, hãy “hong khô phanh” bằng cách chạy chậm và rà nhẹ phanh vài lần để hơi nóng làm khô má phanh, giúp phanh ăn trở lại.
Lái xe ô tô trong mưa bão luôn đòi hỏi sự cẩn trọng và kỹ năng. Bằng việc chuẩn bị kỹ lưỡng và ghi nhớ những kinh nghiệm trên, bạn hoàn toàn có thể làm chủ tay lái, đảm bảo an toàn cho bản thân và mọi người xung quanh. Hãy luôn đặt an toàn lên hàng đầu!